Παρότι στην αρχή της ζωής οι άνθρωποι έχουν εξαιρετική κοντινή όραση αυτό δεν παραμένει έτσι καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής. Μετά την ηλικία των 40 ετών ο φυσικός φακός του ματιού χάνει την ελαστικότητα του και το εύρος των αποστάσεων που μπορεί να εστιάσει μειώνεται, καθιστώντας αδύνατη την προσαρμογή σε κοντινές αποστάσεις χωρίς κάποιας μορφής διόρθωση.

Τί επηρεάζει την εμφάνιση πρεσβυωπίας στους ανθρώπους;

Η ηλικία στην οποία θα αρχίσει το άτομο να αντιμετωπίζει δυσκολία στην κοντινή όραση εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Ο κυριότερος από αυτούς είναι η διαθλαστική ικανότητα των ματιών του, αν έχει δηλαδή μυωπία, υπερμετρωπία ή αστιγματισμό.

• Τα άτομα που έχουν μυωπία έχουν μεγαλύτερη δύναμη εστίασης στο οπτικό τους σύστημα από ό,τι χρειάζεται. Αυτή δημιουργεί προβλήματα στην μακρινή όραση, όπου χρειάζονται γυαλιά, όμως έχουν πλεονέκτημα κατά την εστίαση σε κοντινά αντικείμενα. Σαν αποτέλεσμα οι μύωπες εμφανίζουν πρεσβυωπία αργότερα από τους εμμέτρωπες, δηλαδή τους ανθρώπους χωρίς διαθλαστικές διαταραχές.
• Τα άτομα με υπερμετρωπία έχουν οπτικό σύστημα με μικρότερη δύναμη εστίασης από το φυσιολογικό με αποτέλεσμα να χρειάζονται γυαλιά για την μακρινή όραση. Με την πρόοδο της ηλικίας και τη μείωση της ελαστικότητας του φακού, αυτή η δύναμη πέφτει και στις κοντινές αποστάσεις. Έτσι τα άτομα με υπερμετρωπία μπορεί να εμφανίσουν πρεσβυωπία νωρίτερα από τον γενικό πληθυσμό, ακόμα και σε ηλικίες μικρότερες των 40 ετών.
• Στον αστιγματισμό το μάτι δεν μπορεί να επιτύχει ομοιόμορφη εστίαση σε ένα αντικείμενο και επιβαρύνονται τα συμπτώματα της πρεσβυωπίας.
• Επιπλέον άτομα με δουλειές γραφείου ή άλλες κοντινές δραστηριότητες αντιλαμβάνονται τα συμπτώματα της πρεσβυωπίας πιο νωρίς από άτομα που δεν έχουν τέτοιες απαιτήσεις.

Πώς αντιμετωπίζεται η πρεσβυωπία;

Πλέον η πρεσβυωπία αντιμετωπίζεται με πολλές μεθόδους και κάθε μία από αυτές καλύπτει μοναδικές ανάγκες που μπορεί να έχει κάθε ασθενής.

• Η πρώτη και απλούστερη μέθοδος αντιμετώπισης της πρεσβυωπίας είναι τα πρεσβυωπικά γυαλιά. Ο καλός φωτισμός, καθώς και τα συχνά διαλείμματα από κοντινή εργασία βοηθούν τα άτομα να διαχειριστούν την πρεσβυωπία τους στα αρχικά της στάδια.
• Σε περίπτωση που το άτομο ήδη φοράει γυαλιά για την μακρινή όραση υπάρχει η εναλλακτική των πολυεστιακών φακών. Αυτά αποτελούν μια καλή επιλογή για όσους δε θέλουν να αλλάζουν συνεχώς γυαλιά ανάλογα με την απόσταση εργασίας. Τα γυαλιά απαιτούν ακριβείς μετρήσεις και προσεκτική κατασκευή, καθώς και ένα διάστημα προσαρμογής για τον ασθενή.
• Η διαθλαστική χειρουργική με laser για την αντιμετώπιση της πρεσβυωπίας χρησιμοποιείται κυρίως σε άτομα 35 με 55 ετών. Οι ασθενείς που είναι ως 45 ετών μπορούν να πετύχουν πλήρη ανεξαρτησία από γυαλιά σε όλες τις αποστάσεις, ενώ οι μεγαλύτεροι σε ηλικία θα απαλλαχθούν από τα γυαλιά τους για μακριά και θα βελτιωθεί σημαντικά η κοντινή τους όραση.
• Σε ηλικίες άνω των 55 στις επιλογές συμπεριλαμβάνεται η αντικατάσταση των φυσικών φακών των ματιών (clear-lens extraction) με νέας γενιάς πολυεστιακούς ενδοφακούς. Η επέμβαση αυτή μοιάζει με μία επέμβαση καταρράκτη και δίνει το πλεονέκτημα ότι απαλλάσσει τον ασθενή από την ανάγκη να υποβληθεί στο μέλλον σε επέμβαση καταρράκτη.

Κάθε ασθενής και κάθε περίπτωση είναι διαφορετική. Μόνο μετά από ενδελεχή έλεγχο και συζήτηση μαζί του μπορεί να αποφασιστεί ποιά μέθοδος είναι η κατάλληλη.