Δακρυοκυστίτιδα
Η δακρυοκυστίτιδα είναι μια φλεγμονώδης κατάσταση του δακρυϊκού ασκού, της φυσιολογικής αυτής κοιλότητας που αποθηκεύονται προσωρινά τα δάκρυα πριν παροχετευθούν τελικά μέσα στη μύτη.
Είναι μικροβιακής αιτιολoγίας. Ευθύνονται κυρίως σταφυλοκόκκοι, στρεπτόκοκκοι, πνευμονιόκοκκοι και αιμόφιλος της ινφλουέντζας. Σε υποτροπιάζουσες περιπτώσεις εμπλέκονται και αναερόβια μικρόβια.
Οφείλεται σε μόλυνση που προκαλείται όταν ο ρινοδακρυϊκός πόρος έχει αποφραχθεί. Η απόφραξη έχει ως αποτέλεσμα την συσσώρευση δακρύων και οφθαλμικών εκκρίσεων μέσα στο δακρυικό ασκό λόγω της αδυναμίας να προωθηθούν στη μύτη. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, υπάρχει ιστορικό δακρύρροιας.
Η οξεία δακρυοκυστίτιδα είναι η πιο συχνή μορφή στους ενήλικες και εμφανίζεται συχνότερα σε γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες.
Συμπτώματα - Αίτια
Τα συμπτώματα της δακρυοκυστίτιδας είναι κατά κύριο λόγο εντοπισμένα πάνω από τον δακρυϊκό ασκό ( lacrimal sac) και περιλαμβάνουν:
- Πόνο, συνήθως έντονος
- Οίδημα και Ερυθρότητα
- Πυώδεις εκκρίσεις
- Αυξημένη υπερχείλιση των δακρύων (επιφορά)
- Μείωση της οπτικής οξύτητας (οφειλόμενη στην μεγάλη ποσότητα δακρύων)
- Δακρυϊκό απόστημα, σε επαναλαμβανόμενες συνήθως προσβολές (συνήθως είναι μικροβιακής αιτιολογίας)
- Χρόνια δακρυοκυστίτιδα (συνήθως έχουν προηγηθεί επεισόδια οξείας δακρυοκυστίτιδας)
- Συγγενής δακρυοκυστίτιδα, σε βρέφη (λόγω συγγενούς απόφραξης του πόρου)
Η βασική αιτία είναι η απόφραξη του ρινοδακρυϊκού πόρου. Αυτή μπορεί να συμβεί από:
- Επαναλαμβανόμενες χρόνιες φλεγμονές όπως η αλλεργική επιπεφυκίτιδα
- Συστηματική νόσο όπως η κοκκιωμάτωση του Wegener, η σαρκοείδωση ή ο ερυθηματώδης λύκος,
- Δακρυολίθους
- Νεοπλασία εντός του ρινοδακρυϊκού συστήματος
- Τραύμα, κυρίως κατάγματα στην περιοχή κόντα στη βάση της μύτης ή τοπικές χειρουργικές επεμβάσεις
- Φαρμακευτικές ουσίες, κυρίως κάποιοι χημειοθεραπευτικοί παράγοντες
- Απόφραξη της βαλβίδας του Hanser στα νεογνά. Σε αυτή την περίπτωση αμνιακό υγρό παραμένει στο ρινοδακρυϊκο σύστημα λίγες μέρες μετά τον τοκετό και μετατρέπεται σε πυώδες έκκριμα οδηγώντας στη νεογνική δακρυοκυστίτιδα
Η οριστική αντιμετώπιση της οξείας αλλά και της χρόνιας μορφής της δακρυοκυστίτιδας είναι χειρουργική και γίνεται με την επέμβαση της δακρυοασκορινοστομίας (DCR).
Ποιά είναι η αντιμετώπιση της δακρυοκυστίτιδας;
Στην οξεία φάση της φλεγμονής πρέπει να αποφεύγεται τόσο ο καθετηριασμός του δακρυικού συστήματος όσο και η πλύση καθώς είναι εξαιρετικά επώδυνα για τον ασθενή. Στην οξεία φάση, η αντιμετώπιση της δακρυοκυστίτιδας γίνεται με:
- Χλιαρές κομπρέσες και μασάζ στην περιοχή του δακρυικού ασκού
- Τοπική και συστηματική αντιβιοτική θεραπεία
- Διάνοιξη, σε περίπτωση αποστήματος του δακρυικού ασκού
Μετά την υποχώρηση της φλεγμονής, διενεργείται άμεσα η χειρουργική επέμβαση της δακρυοασκορινοστομίας για την αποφυγή υποτροπής της λοίμωξης και για την αποκατάσταση του δακρυσμένου ματιού.
Ποιά είναι η πρόγνωση της δακρυοκυστίτιδας;
Η πρόγνωση της δακρυοκυστίτιδας είναι κατά κύριο λόγο καλή όταν γίνει άμεση αντιμετώπιση από εξειδικευμένο στην δακρυική συσκευή οφθαλμίατρο.
Η καθυστέρηση στην αντιμετώπιση της μπορεί να επιφέρει επιπλοκές όπως:
- Αποστήματα δακρυϊκού σάκου
- Σχηματισμό δακρυϊκών συριγγίων
- Μείωση της όρασης
- Θρόμβωση του σηραγγώδους κόλπου
- Μηνιγγίτιδα, σπάνια, από επέκταση της φλεγμονής προς τον εγκέφαλο