Παράλυση/Πάρεση του προσωπικού νεύρου
Η πάρεση του προσωπικού νεύρου (7η εγκεφαλική συζυγία) είναι μια κατάσταση που σχετίζεται με την παράλυση μέρους του προσώπου. Συνήθως προσβάλεται το μισό πρόσωπο λόγω της αδυναμίας λειτουργίας του νεύρου και των μυών γύρω από τους οφθαλμούς και το στόμα τους οποίους ελέγχει.
Συνήθως, είναι παροδική με διάρκεια περίπου 3-6 μήνες. Υπάρχουν όμως και οι περιπτώσεις της μόνιμης παράλυσης.
Οφθαλμολογικά, το προσωπικό νεύρο νευρώνει τον σφικτήρα μυ των βλεφάρων και σε πάρεση αυτού, τα βλέφαρα αδυνατούν να κλείσουν καλά και υπάρχει πτώση του φρυδιού.
Ποιά είναι τα οφθαλμολογικά συμπτώματα της πάρεσης του προσωπικού νεύρου;
Τα συμπτώματα της πάρεσης του προσωπικού νεύρου μπορεί να διαφέρουν αρκετά μεταξύ των ασθενών και πολλές φορές συγχέονται με αυτά των εγκεφαλικών επεισοδίων.
Οφθαλμολογικά, οι πιο συχνές κλινικές εκδηλώσεις περιλαμβάνουν:
- Εκτρόπιο του κάτω βλεφάρου, παραλυτικού τύπου
- Δακρύρροια
- Αδυναμία σύγκλισης των βλεφάρων,μια κατάσταση που αποκαλείται λαγόφθαλμος
- Ξηροφθαλμία
- Αίσθημα ξένου σώματος
- Ερυθρότητα βλεφαρικών χειλέων και επιπεφυκότα
- Μείωση οπτικής οξύτητας και θολή όραση
- Πτώση του φρυδιού
Πιο σπάνια, εφανίζονται:
- Κερατοπάθεια εξ εκθέσεως. Ο κερατοειδής μένει απροστάτευτος λόγω της ατελούς σύγκλισης των βλεφάρων, στεγνώνει και μπορεί να κάνει κερατίτιδα ή και έλκος.
- Δακρύρροια κατά τη μάσηση, τα λεγόμενα κροκοδείλια δάκρυα
- Ακούσιο κλείσιμο βλεφάρων (κλείνουν μόνα τους)
- Βλεφαρόσπασμος
Τα μη οφθαλμολογικά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Εμβοές
- Πτώση της γωνίας του στόματος από την πληγείσα πλευρά και πιθανώς διαφυγή σάλιου από αυτή την πλευρά
- Αδυναμία χαμόγελου ή σφυρίγματος
- Πόνος γύρω από τη γνάθο στην πληγείσα πλευρά
- Πόνος μέσα ή πίσω από το αυτί και αυξημένη ευαισθησία σε ήχους στην πληγείσα πλευρά
- Πονοκέφαλος
- Μείωση της αίσθησης της γεύσης
Οι περισσότερες περιπτώσεις παράλυσης του προσωπικού νεύρου είναι ιδιοπαθούς αιτιολογίας, αποκαλείται παράλυση τύπου Βell και συνήθως αποκαθίσταται αυτόματα μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Αν και στην πλειονότητα των ασθενών, δεν ανευρίσκεται αιτία, οι προδιαθεσικοί παράγοντες της πάρεσης του προσωπικού νεύρου σχετίζονται με οίδημα και φλεγμονή του νεύρου και σε αυτά μπορούν να ενταχθούν:
- Ιογενείς προσβολές του προσωπικού νεύρου όπως ο έρπητας ζωστήρας, ο ιός του απλού έρπητα των χειλέων, ο ιός Epstein-barr που προκαλεί τη λοιμώδη μονοπυρήνωση, ο κυτταρομεγαλοϊός, ο ιός της ερυθράς, ο αδενοϊός, ο ιός της παρωτίτιδας, ο ιός της γρίππης τύπου Β, ο ιός Coxsakie. Παρά τον ιογενή χαρακτήρα, η πάρεση του προσωπικού νεύρου είναι μη μεταδοτική ασθένεια.
- Λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Αρτηριακή υπέρταση
- Σαρκοείδωση
- Νόσος Lyme
- Εγκυμοσύνη (μπορεί να εμφανιστεί πάρεση Bell κατά το τρίτο τρίμηνο κυήσεως ή την πρώτη εβδομάδα μετά τον τοκετό)
- Όγκος που πιέζει το προσωπικό νεύρο, όπως το ακουστικό νευρίνωμα
- Κάταγμα του κρανίου
- Κληρονομική προδιάθεση
Η οφθαλμολογική εξέταση, σε συνδυασμό με απεικονιστικούς ελέγχους του εγκεφάλου με αξονική και μαγνητική τομογραφία συνήθως θέτουν με ακρίβεια τη διάγνωση της πάρεσης του προσωπικού.
Η αντιμετώπιση της πάρεσης του προσωπικού νεύρου περιλαμβάνει κάποια συντηρητικά μέσα μέχρι την πάροδο των 3-6 μηνών που συνήθως αποκαθίσταται η λειτουργία του νεύρου:
- Τεχνητά δάκρυα, τζελ και αλοιφές λίπανσης για τον περιορισμό των ενοχλητικών συμπτωμάτων. Κάποιοι ασθενείς μπορεί να χρειαστούν και κλείσιμο του ματιού με οφθαλμολογικό κάλυμμα στον ύπνο για να μην στεγνώνει ο κερατοειδής.
- Χορήγηση κορτικοστερεοειδών σε συνδυασμό με αντιϊκά φάρμακα στην οξεία φάση
- Χορήγηση βιταμινών ( Β12 και Β6) και ψευδαργύρου
- Φυσιοθεραπείες για την πλήρη αποκατάσταση του προσώπου
- Botox για να κατέβει το άνω βλέφαρο και να προστατευθεί η οφθαλμική επιφάνεια
- Βοtox στον δακρυικό αδένα για τα κροκοδείλια δάκρυα
Υπάρχει θεραπεία για τις περιπτώσεις της μόνιμης παράλυσης;
Χειρουργικές επεμβάσεις διαφόρων τύπων μπορούν να πραγματοποιηθούν ανάλογα τα συμπτώματα και τη σοβαρότητα της πάρεσης σε περιπτώσεις μόνιμης βλάβης.
Η χειρουργική αντιμετώπιση προτείνεται σε περιπτώσεις που η αδυναμία σύγκλισης απειλεί τη λειτουργία της όρασης, η δακρύρροια είναι έντονη ή όταν ο ασθενής επιθυμεί την αισθητική αποκατάσταση. Οι επεμβάσεις αυτές περιλαμβάνουν:
- Την τοποθέτηση βαριδίου χρυσού στο άνω βλέφαρο για την καλύτερη σύγκλιση των βλεφάρων κατά τη διάρκεια της ημέρας.
- Διόρθωση του παραλυτικού εκτροπίου του κάτω βλεφάρου.
- Κανθοπλαστική ή ανόρθωση του μέσου τριτημορίου του προσώπου ανάλογα με την σοβαρότητα προσβολής του κάτω βλεφάρου με στόχο τη βελτίωση της θέσης του.
