Κερατόκωνος
√ Ο κερατόκωνος είναι μια εκφυλιστική νόσος του κερατοειδούς στην οποία η κεντρική ή παρακεντρική περιοχή του λεπταίνει σταδιακά. Η σφαιρική μορφή του κερατοειδούς γίνεται κωνική, εισάγοντας ανώμαλο αστιγματισμό με αποτέλεσμα παραμόρφωση της εικόνας και μείωση της όρασης.
√ Η παραμόρφωση βρίσκεται συνήθως στο κάτω μισό του κερατοειδούς και πρωτοεμφανίζεται σαν ανώμαλος αστιγματισμός.
√ Το χαρακτηριστικό στον κερατόκωνο είναι ότι προκαλεί προοδευτική μείωση της όρασης που δεν διορθώνεται με γυαλιά ή φακούς επαφής.
√ Καθώς ο κερατόκωνος εξελίσσεται, η μόνη μη επεμβατική μέθοδος που παρέχει στον ασθενή κανονική όραση, είναι οι σκληροί φακοί επαφής. Αν ο κερατόκωνος συνεχίσει να επιδεινώνεται τότε είναι πιθανή η δημιουργία ουλής στο κέντρο του κερατοειδούς, τα γυαλιά και οι φακοί επαφής δεν βοηθάνε και πρέπει να γίνει άλλου είδους παρέμβαση.
Με ποιά συμπτώματα εμφανίζεται ο κερατόκωνος;
Στα αρχικά στάδια, ο κερατόκωνος είναι ασυµπτωµατικός και η διάγνωση γίνεται συχνά σε τυχαίο οφθαλμολογικό έλεγχο.
Από τα πρώτα συμπτώματα είναι:
√ Η συνεχώς αυξανόμενη μυωπία,
√ Ο αυξανόμενος αστιγματισμός, συχνά ανώμαλος
√ Η ανάγκη για συχνές αλλαγές στη συνταγή γυαλιών
√ Η θολή όραση που δεν διορθώνεται με γυαλιά.
Άλλα συμπτώματα του κερατόκωνου είναι:
√ Υπερβολικό τρίψιμο των ματιών
√ Ευαισθησία στο φως
√ ∆υσανεξία στους µαλακούς φακούς επαφής
√ Απότοµη µείωση της όρασης λόγω ύδρωπα
√ Κεφαλαλγίες και γενικά οφθαλμικό άλγος
Η διασύνδεση κερατοειδούς (Cornea Crosslinking ) αποτελεί σήμερα την πιο διαδεδομένη μέθοδο αντιμετώπισης του κερατοκώνου ακόμη και προχωρημένου σταδίου.
Η θεραπεία του κερατόκωνου εξαρτάται:
- Από το στάδιο στο οποίο βρίσκεται ο κερατόκωνος,
- Από την ηλικία του ασθενούς
- Από παραμέτρους του κερατοειδούς.
- Από τις απαιτήσεις του ασθενούς όσον αφορά την όραση του
Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται περιλαμβάνουν:
- Γυαλιά ή μαλακοί φακοί επαφής. Χρησιμοποιούνται για να διορθώσουν την χαμηλή μυωπία και τον αστιγματισμό που προκαλούνται από τον κερατόκωνο σε πρωταρχικό στάδιο.
- Άκαμπτοι, αεροδιαπερατoi σκληροί (RGP) φακοί επαφής. Μπορούν να διορθώσουν την όραση καθώς ο κερατόκωνος εξελίσσεται. Το άκαμπτο υλικό του φακού επιτρέπει να ασκήσει πίεση στον κερατοειδή. Με τον τρόπο αυτό αντικαθιστά το ανώμαλο σχήμα του κερατοειδούς με μια ομαλή, ομοιόμορφη διαθλαστική επιφάνεια για τη βελτίωση της όρασης.
- Ενδοκερατικοί δακτύλιοι. Εισάγονται μέσα στο στρώμα του κερατοειδούς για να τον επιπεδώσουν, αλλάζοντας το σχήμα και τη θέση του κώνου. Γενικά τα αποτελέσματα από την εφαρμογή τους είναι μέτρια και τοποθετούνται στο μάτι μέσω μιας ‘τσέπης ΄που δημιουργείται στον κερατοειδή με την βοήθεια του laser.
Η βασική εξέταση για την διάγνωση του κερατόκωνου είναι η τοπογραφία κερατοειδούς. Με την εξέταση αυτή λαμβάνεται μια δυσδιάστατη έγχρωμη απεικόνιση της έκτασης του κερατοειδούς με βάση την οποία γίνεται διάγνωση ακόμα και στις υποκλινικές μορφές δηλαδή εκείνες που δεν έχουν εμφανίσει, άκομη τουλάχιστον, συμπτώματα.
Τα τελευταία χρόνια κερδίζει συνεχώς έδαφος σαν διαγνωστικό εργαλείο και το OCT προσθίου ημιμορίου με τους επιθηλιακούς χάρτες. Αυτή η εξέταση είναι ιδιαιτέρως χρήσιμη στη διάγνωση πολύ αρχόμενων, υποκλινικών μορφών κερατόκωνου.
Ποιά είναι η πιο σύγχρονη προσέγγιση στην αντιμετώπιση του κερατόκωνου;
Η διασύνδεση κερατοειδούς (Cornea Crosslinking) είναι η θεραπευτική επιλογή που έχει καθιερωθεί στην αντιμετώπιση του κερατόκωνου. Περιλαμβάνει την εφαρμογή ριβοφλαβίνης που αποτελεί παράγωγο της βιταμίνης Α και κατόπιν υπεριώδους ακτινοβολίας για να αυξήσει την σκληρότητα του κερατοειδικού ιστού. Ο στόχος είναι να σταματήσει την εξέλιξη του κερατόκωνου και να ομαλοποιήσει κατά το δυνατό την κερατοειδική επιφάνεια μειώνοντας τις εκτροπές που προκαλεί το κωνικό του σχήμα. Αν το επιτρέπει το πάχος του κερατοειδούς, μπορεί να γίνει συνδυαστικά με την εφαρμογή Excimer Laser για να διορθώσει μέρος ή και όλη τη μυωπία ή τον αστιγματισμό.
Η κατεξοχήν χειρουργική θεραπεία που εφαρμόζεται στον κερατόκωνο είναι η μεταμόσχευση. Η μεταμόσχευση κερατοειδούς έχει θέση σε πολύ προχωρημένο στάδιο κερατόκωνου λόγω ουλοποίησης ή εκτεταμένης λέπτυνσης.
Τα τελευταία χρόνια, με την επικράτηση της διασύνδεσης του κολλαγόνου, οι μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς είναι όλο και λιγότερες.