Βλεφαρόσπασμος
Ο βλεφαρόσπασμος είναι μία από τις πιο συνηθισμένες δυστονίες του προσώπου.
Πρόκειται για επαναλαμβανόμενη και ακούσια σπασμωδική συστολή του σφικτήρα μυός των βλεφάρων (μυς γύρω από το μάτι), που προκαλεί μη φυσιολογικές θέσεις και κινήσεις (δυστονία). Είναι συνήθως μια κατάσταση νευρολογικής φύσεως που προχωράει σταδιακά και αυξάνει σε ένταση και συχνότητα.
Μπορεί να συνοδεύεται από ακούσιες κινήσεις του λαιμού, του προσώπου ή του στόματος, οι οποίες εξαφανίζονται μόνο όταν ο ασθενής κοιμάται.
Ποιά τα συμπτώματα του βλεφαρόσπασμου;
Ο πρωτοπαθής καλοήθης βλεφαρόσπασμος είναι αμφοτερόπλευρος. Συνήθως εμφανίζεται κατά την τέταρτη με έκτη δεκαετία της ζωής ενός ατόμου, συχνότερα σε γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες.
O βλεφαρόσπασμος εκδηλώνεται ως:
- Μυϊκή δυστονία (στα πρώτα στάδια είναι ήπια, σταδιακά γίνεται πιο έντονη και πιο συχνή)
- Αδυναμία του ασθενούς να ανοίξει τα μάτια του με αποτέλεσμα την παροδική, λειτουργική τύφλωση του ασθενή (σε προχωρημένα στάδια).
Ποιά τα αίτια του βλεφαρόσπασμου;
Συνήθως ο πρωτοπαθής βλεφαρόσπασμος είναι άγνωστης αιτιολογίας, φαίνεται να σχετίζεται με δυσλειτουρία βασικών γαγγλιακών κυττάρων και δε συσχετίζεται με κάποια ασθένεια ή κάποιο σύνδρομο.
Ο δευτεροπαθής βλεφαρόσπασμος μπορεί να προκληθεί από:
- Μια νευρολογική λειτουργική διαταραχή στο κεντρικό νευρικό σύστημα
- Παρενέργειες ορισμένων φαρμάκων,όπως π.χ. σε Νόσο του Parkinson
- Ξηροφθαλμία λόγω έλλειψης λίπανσης στην επιφάνεια του ματιού. Αυτό μπορεί να προκαλέσει αυξημένη δραστηριότητα των βλεφάρων σε μια προσπάθεια να κατανεμηθεί ομοιόμορφα το ανεπαρκές ή κακής ποιότητας δάκρυ.
‘Αλλα, λιγότερο συχνά αίτια είναι:
- Τραύμα προσώπου ή κεφαλής
- Οικογενειακό ιστορικό δυστονίας
- Συνδυασμός με κάποια σύνδρομα (π.χ. Σύνδρομο Meige)
- Συστηματικές παθήσεις
- Διαταραχές της κίνησης των μυών του ματιού
- Οφθαλμικές παθήσεις ενδοφθάλμια φλεγμονή,κερατοπάθεια ή σε φωτοευαισθησία
- Άγχος
Πρόληψη - Συνυπάρχουσες παθήσεις
Ο βλεφαρόσπασμος δεν μπορεί να προληφθεί, αλλά είναι σημαντικό να εντοπιστεί νωρίς. Τα συμπτώματά του μπορεί να μπερδεύονται ή να υποτιμούνται και πιθανώς ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού πάσχει από αυτόν χωρίς να το γνωρίζει.
Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία αυτής της πάθησης είναι το κλειδί για την αποφυγή επιπλοκών που σχετίζονται με τη δυστονία του σφικτήρα μυ των βλεφάρων.
Ο Βλεφαρόσπασμος, εκτός από την ιδιοπαθή, καλοήθη του μορφή συχνά αποτελεί σύμπτωμα άλλων καταστάσεων ή παθήσεων. Κάποιες από αυτές είναι:
- Πάρεση προσωπικού νεύρου
- Μυοκυμία βλεφάρων
- Ξηροφθαλμία
- Κροταφοπαθητικά εγκεφαλίκά επεισόδια
- Συμπτώματα συστηματικών νόσων (π.χ. παθήσεις huntington’s, Parkinson, Wilson κ.α.)
- Σύνδρομο Tourette (τικ προσώπου)
- Εγκεφαλική παράλυση ή όγκοι
Ποιά η αντιμετώπιση του βλεφαρόσπασμου;
Η αντιμετώπιση του βλεφαρόσπασμου εξαρτάται από τη σοβαρότητά του και περιλαμβάνει:
- Προστασία των οφθαλμών με σκούρα γυαλιά ηλίου
- Τεχνητά δάκρυα, τζελ και αλοιφές λίπανσης για ενυδάτωση
- Botox. Εφαρμογή της βοτουλινικής τοξίνης. Πρόκειται για φαρμακευτική ουσία που εγχέεται για να προκαλέσει προσωρινή χαλάρωση των μυών και αναστολή της δυστονίας για κάποιους μήνες. Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά και οι ασθενείς μπορούν να έχουν μια φυσιολογική ζωή. Η συχνότητα των εγχύσεων εξαρτάται από την ένταση και τη συχνότητα των συμπτωμάτων.
- Χειρουργική (μυϊκή εκτομή του σφικτήρα των βλεφάρων ή αποσυμφόρηση του προσωπικού νεύρου) σε ασθενείς που δεν εμφανίζουν βελτίωση με τα Botox