Τι είναι το οπτικό πεδίο;
Το οπτικό πεδίο είναι η συνολική περιοχή του χώρου που αντιλαμβάνεται ένα άτομο που προσηλώνει σε ένα συγκεντριμένο σημείο στο χώρο. Η περιοχή που αντιλαμβάνεται το άτομο αλλάζει ανάλογα με το σημείο που προσηλώνει αλλά η έκτασή της παραμένει σταθερή σε κάθε άτομο και υπολογίζεται περίπου 60 μοίρες πάνω, 60-65 ρινικά, 70-80 κάτω και 90-100 κροταφικά.
Το εύρος του οπτικού πεδίου μπορεί να επηρεαστεί από ανατομικά στοιχεία του προσώπου (η μύτη, το υπερόφρυο τόξο και τα ζυγωματικά) αλλά και από παθολογικές καταστάσεις του αμφιβληστροειδή.
Η πιο γνωστή πάθηση που σχετίζεται με την εμφάνιση σκοτωμάτων είναι το γλαύκωμα.
Περιμετρία είναι η εξέταση των οπτικών πεδίων δηλαδή, η τοπογραφική αποτύπωση της ευαισθησίας των διάφορων σημείων του αμφιβληστροειδή σε φωτεινά ερεθίσματα. Σήμερα γίνεται με ειδικά αυτοματοποιημένα μηχανήματα, ξεχωριστά για το κάθε μάτι όταν υπάρχει υποψία ή διάγνωση παθολογίας που επηρεάζει το εύρος του οπτικού πεδίου.
Η περιμετρία που έχει επικρατήσει παγκοσμίως είναι η Humphrey automated perimetry
Ως στένωση ορίζεται η μετατόπιση προς το κέντρο των ορίων του οπτικού πεδίου και μπορεί να διακριθεί σε συγκεντρική και τμηματική ανάλογα την έκτασή της.
Σκότωμα χαρακτηρίζεται η εμφάνιση μιας σκοτεινής περιοχής στο οπτικό πεδίο και μπορεί να διακριθεί σε απόλυτο και σχετικό ανάλογα την ευαισθησία στα φωτεινά ερεθίσματα.
Φυσιολογικά, στο οπτικό πεδίο κάθε ματιού υπάρχει κροταφικά μια περιοχή περίπου 20 μοίρες μακριά από το σημείο προσήλωσης η οποία αντιστοιχεί στη θέση της κεφαλής του οπτικού νεύρου όπου, το φως δεν είναι αντιληπτό (τυφλό σημείο). Λόγω της επικάλυψης των οπτικών πεδίων των δύο ματίων αυτή η περιοχή δεν γίνεται αντιληπτή.
.
Ένα σύνολο παθολογικών καταστάσεων οφθαλμολογικών και μη μπορούν να προκαλέσουν την εμφάνιση διάφορων τύπων ελλειμμάτων στα οπτικά πεδία ενός ασθενή.
Για το λόγο αυτό, η περιμετρία είναι μια κλινική εξέταση που μπορεί να φανεί χρήσιμη στη διάγνωση, την παρακολούθηση της εξέλιξης αλλά και στην αξιολόγιση της ανταπόκρισης του ασθενή στην θεραπεία.
Το οπτικό πεδίο (περίμετρο) Humphrey, με το οποίο είναι εξοπλισμένο το ιατρείο μας, χρησιμοποιείται διεθνώς στα μεγαλύτερα νοσοκομεία και ερευνητικά κέντρα για τη διάγνωση και παρακολούθηση του γλαυκώματος και παθήσεων του κεντρικού νευρικού συστήματος.
Ποιές άλλες οφθαλμολογικές παθήσεις προκαλούν σκότωμα;
Ένα ευρύ φάσμα οφθαλμολογικών παθήσεων μπορεί να προκαλέσει έλλειμμα του οπτικού πεδίου, όπως:
- Ανατομικές, μορφολογικές διαταραχές οπτικού νεύρου (Tilted disk, κολόβωμα, οπή ή Drusen)
- Τραυματισμοί και όγκοι οπτικού νεύρου
- Πρόσθια και οπίσθια ισχαιμική οπτικοπάθεια
- Παθήσεις του αμφιβληστροειδή (ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας, διαβητική και μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια κ.α.)
Κάθε μία από αυτές παρουσιάζει διαφορετικό μοτίβο σκοτωμάτων και έτσι διακρίνονται διαγνωστικά μεταξύ τους.